مقالات

کج دستی کودکان

تلخیص:ساغر غفرانی

به طورکلی کودکان در سنین اولیه ی رشد درک می کنند که برداشتن وسایل و اشیای دیگران کار درستی نیست. با این همه بعضی اوقات چیزهای جالبی را که متعلق به دیگران است و فکر می کنند به دست آوردن آنها برایشان از طریق دیگری مقدور نخواهد بود، بر می دارند.باید توجه داشت که انگیزه ی برداشتن اموال دیگران (به عبارت دیگر، دزدی ) در بچه ها انگیزه ی دزدی از بزرگسالان متفاوت است. لذا باید به سادگی به کودکانی که گاهی چیزی را به دور از چشمان تیزبین بزرگترها بر می دارند، برچسب درد و دردی رشد کودکان به ندرت ممکن است به دلایلی از جمله گرسنگی، ارضای کشش های نفسانی، ارضای کنجکاوی های ذهنی، ابراز خشم، دشمنی و تقر نسبت به صاحبان و مالکان اشیا و اموال (مثل بچه های همسایه پدر و مادر) انتقام جویی از والدین و دیگران، خودنمایی و نشان دادن زیرکی و غیره دست به دزدی زده و اموال و اشیای دیگران زده و به دور از چشم آنها و بدون رضایت ایشان، وسایل آنها را بر میدارند

توجه به ذکر بعضی از دلایل اصلی دزدب کودکان، تحقیقات انجام شده در مورد این مهم نشان می دهد بچه هایی که به خاطر اعمال انضباطه شدید از طرف خانواده، مدتها گرسنه می ماندند و تجارب ناخوشایندی از این حالت ها دارند، پیش از دیگران به چنین کاری گرایش پیدا می کند. مثلا بعضا مشاهده می شود که والدین یک کودک اصرار دارنده کودک در فواصل أوقات صرف غذا( صبحانه تا ناهار، یا ناهار تا شام) مطلقا چیزی نخورد تا به اصطلاح اشتهای غذا خوردن نداشته باشد.

خلاصه این که ایجاد موانع، محدودیت ها و محرومیت های شدید زیستی و نفسانی می تواند یکی از دلایل دزدی در بچه ها باشد.کودکانی که همواره مورد تهدید و تنبیه پدر یا مادر (و یا هر دو نفر) قرار می گیرند و با ایشان آمرانه و حاکمانه رفتار می شود، پیش از دیگران دست به دزدی می زنند. بنابر این کمبود محبت، خلا عاطفی، انباشته شدن خاطره های تلخ و تجارب ناخوشایند از رفتارهای خشونت آمیز و نامهربانی های مکرر در ذهن و روان کودکان، از مهم ترین دلایل دست کجی یا دزدی در کودکان است. تأمین به هنگام نیازهای اساسی بچه ها، اصلی ترین روش برای پیشگیری از چنین رفتار نامطلوبی است و بر خورد محبت آمیز، رفتار مهربانانه و با عطوفت و برقراری رابطه های مستمر و پایدار عاطفی و منطقی با کودکان، غالب رفتارهای نامطلوب آنان را اصلاح می کند. تهیه ی لوازم مورد نیاز کودک، دادن جایزه و هدیه های دوست داشتنی به وی در قبال رفتار های مثبت (بدون این که کودک قبلا ” تقاضاهای مکرر کرده باشد)، از روش های بسیار مؤثر درمان عادت های نامطلوب دزدی کودکانه است. در ضمن می بایست توجه داشت که والدین نه تنها هرگز نباید خودشان بلکه به خصوص در نزد دیگران برچسب دزدی به کودکان بزنند، بلکه شایسته نیست که کودکان را وادار به اعتراف کنند و خدای ناکرده متعاقب آن، او را شدیدا سرزنش و تنبیه نمایند. به خصوص این که ممکن است کودک مرتکب اشتباه شده باشد. به عبارت دیگر نباید با کودکان به گونه ای رفتار کرد که همیشه احساس گناه کنند و اعتماد به نفس و احساس خودارزشمندی شان را از دست بدهند. احساس گناه، اضطراب را بیشتر می کند و اضطراب کودک خود می تواند عاملی برای بعضی رفتارهای غیر عادی باشد.

منابع :کتاب مشاوره دکتر غلامعلی افروزاستاد دانشگاه تهران ۱۳۸۷

نوشته شده در گروه: روانشناسی

ارسال دیدگاه (۰) ↓

ارسال دیدگاه