مهارت روابط بين فردي
جلال مرادی
روانشناس بالینی
يكي از نشانه‌هاي سلامت رواني ، وجود روابط سالم بين فردي است. روابط گرم و صميمي با انسان‌هاي ديگر منبع اعتماد ، راحتي و آسايش هر كدام از ماست. حمايت اجتماعي در واقع پيوند‌هاي اجتماعي ميان افراد است كه باعث ايجاد امنيت، آرامش، اهميت و احترام در افراد مي‌شود. براي بهره‌گيري از اين شبكه ارتباطي بايد برخي مهارتها را آموخت. مهارت‌هايي كه به ايجاد روابط بهتر ما با ديگران كمك مي‌كند. در چنين فضايي افراد براين باورند كه تنها نيستند و متعلق به گروهي از انسان‌ها مي‌باشندكه در مواقع ضروري مي‌توان از آنها كمك گرفت.
مهارت ارتباطات اجتماعي سه دسته‌اند:
1-مهارت‌هاي اصلي ارتباط با ديگران: كلامي و غير كلامي
الف) مهارت‌هاي كلامي: بيان افكار، احساسات ، خواسته‌ها و آنچه در ذهن ما مي‌گذرد به مخاطب خود و متقابلاً شناخت افكار و خواسته‌هاي آنها را شامل مي‌شود براي دستيابي به مهارت كلامي بايد بر مهارت‌هاي زيربنايي آن تسلط يافت:
مهارت گوش دادن: براي كسب اطلاعات خوب و سودمند، كيفيت گوش كردن مهم مي‌باشد.تنها شنيدن سخنان ديگران كافي نيست. سوالاتي كه مطرح مي‌كنيم، حالات و حركات ما، همگي در دقيق گوش كردن موثر است. دقيق گوش كردن را بايد آموخت. نكاتي مانند توجه كردن، صبور بودن، خلاصه‌كردن سخنان گوينده، تفسير گفته‌هاي او و پاسخ‌هاي مناسب دادن را بايد رعايت كرد.
مهارت صحبت كردن: ما از طريق صحبت كردن مي‌توانيم افكار، علايق، احساسات و خواسته‌هاي خود را براي ديگران بيان كنيم. تنها صحبت كردن مهم نيست، بلكه چگونه صحبت كردن اهميت دارد. براي خوب صحبت كردن رعايت نكات زير ضروري است:
- وقتي با ديگران صحبت مي‌كنيد بايد حتماً به آنها نگاه كنيد و ارتباط چشمي برقرار سازيد . حجالت كشيدن نبايد مانعي براي اين ارتباط باشد.
- براي اينكه ديگران بتوانند به راحتي به حرف‌هاي ما گوش دهند بايد با تن صداي مناسبي صحبت كنيم.
- هنگام صحبت كردن متكم وحده نبوده و اجازه صحبت به ديگران بدهيم.
- دقيقاً پيرامون يك موضوع خاص صحبت كنيم نه اينكه هر موضوعي كه به ذهن ما رسيد را بيان كنيم.
كلمات
كلمات در پيامي كه به ديگري منتقل مي‌كنيد، تاثير مثبت فراواني دارند. ممكن است به صورت دستوري و آمرانه، گفتگو را به بحث بكشانند.مي‌توان جملاتي را برگزيد كه بدون پيش داوري و غير مغرضانه باشد. بيان كلماتي دلپذير ومناسب موجب مي‌شود كه فرد با متانت گوش فرا داده، حقايق را جمع بندي كرده و به فكر حل مساله باشد. در حالي كه كلمات مغرضانه اغلب خشم فرد ديگر را بر‌‌انگيخته و او را به جبهه گيري دعوت كند. كلمات را دقيق و روان انتخاب كنيد، به طوري كه كلمات كوتاه، صحيح، پرمحتوا، صريح و مودبانه بوده و مفهوم بيانات خود را به حدس و گمان فرد ديگر واگذار نكنيد. اگر احساس مي‌كنيدمنظور شما را متوجه نشده‌اند با دقت به توصيف مطالب خود بپردازيد.
ب)مهارت‌هاي غير كلامي: بخش اعظم تاثيرات ارتباطي از پيام‌هاي غير كلامي است.
لحن بيان، وضعيت بدن ، ميزان ارتباط چشمي كه به آن زبان بدن گفته مي‌شود نقش بسيار مهمي در ارتباطات دارند و استفاده‌ي صحيح از زبان بدن يك مهارت محسوب مي‌شود اين مهارت خود به دو دسته‌ي صوتي و غير صوتي تقسيم مي‌شود.
A) مهارت‌هاي صوتي:
- چگونگي اداي كلمات، يعني لحن، درجه و سرعت اداي كلمات ما بسيار مهم است.
- ميزان تاكيدي كه براي روشن‌كردن معناي موضوع داريم مفهوم مطلب را بيان خواهد كرد.
- كيفيت صوتي صدا همان آهنگ صداي افراد است. برخي گرم و دوستانه، برخي مهربان و صميمي و برخي يكنواخت و …
شما تا چه اندازه سريع سخن مي‌گوييد؟
آيا آنقدر سريع صحبت مي‌كنيد كه كلمات روي هم لغزنده و شنونده را با مشكل مواجه كند؟
يا آنچنان يكنواخت كه شنونده را خسته كند؟
سرعت كلام، به دو عامل بستگي دارد:
موضوع: براي موضوعات پيچيده بايد شنونده زمان بيشتري براي درك صحبت‌هاي ما داشته باشد.
شنونده: سرعت كلام خود را با سرعت حرف زدن شنونده بايد هماهنگ سازيم.
B) مهارت‌هاي غير صوتي:
- حركات: انسان‌ها با بدن خود اطلاعات زيادي راجع به خودشان به ما مي‌دهند. وضعيت و حركات بدني معرف خلق و خوي ماست. مثلاً زماني كه به سخنان ديگران گوش مي‌دهيد با كمي خم شدن به جلو نشان دهيد كه به سخنان‌شان توجه كامل داريد.
- چشم‌ها: چشم‌هاي ما اطلاعات پيچيده‌اي به ديگران مي‌دهد. براي تشخيص و قضاوت در مورد هيجانات ، صداقت و اعتماد به نفس ديگران به چشم‌هاي آنها نگاه كنيد.
1- مهارت‌هاي برقراري روابط صميمانه با ديگران
- مهارت لازم براي شروع ارتباط: بايد به وضعيت ظاهري خود توجه نمائيد زيرا طرز لباس پوشيدن ، پاكيزگي و آراستگي براي مخاطب اهميت دارد.سلام ما همراه با لبخند، از پرسش‌هاي و تعارفات روزمره شروع كرده، از محاسن تعريف و تمجيد كنيم و به علاقه‌مندي مخاطب خود توجه نماييم.
- ابتدا بايد قالب جملات را كوتاه و ساده انتخاب كرده سپس اطلاعات كلي به مخاطب خود ارائه نماييم.
- مهارت لازم براي ادامه ارتباط: بايد استقلال دروني داشته باشيم تا در ارتباط با مخاطب وابسته نشويم. درك همدلانه و حمايت گري داشته باشيم يعني فضاي قابل اتكا و مطمئني را بوجود آورده و در ارتباط خود مثبت گرايي داشته باشيم.
2- مهارت‌هاي سازگاري با ديگران
بايد به تفاوت‌هاي فردي توجه كرده با وجود همه ي تفاوت‌ها نقطه‌نظرهاي خود را بيان كرده و به صحبت‌هاي طرف مقابل هم گوش دهيم.مسائل خود را حل كنيم تا با ديگران به تفاهم برسيم و با رعايت صداقت، ادب و تواضع در ارتباط خود با ديگران سازگاري برقرار كنيم.
(مهارت روابط بين فردي، به ايجاد روابط بين فردي مثبت با ديگران كمك مي كند. يكي از اين موارد، توانايي‌ايجاد و ابقاي روابط دوستانه است كه در سلامت رواني و اجتماعي ، روابط گرم خانوادگي به عنوان يك منبع حمايت اجتماعي و قطع روابط اجتماعي نا سالم نقش بسيار مهمي دارد).
نوشته شده در گروه: مهارت های زندگی, مهارت های زندگی
ارسال دیدگاه (۰) ↓